A Tested Scheme for Creating the Filipino Science Vocabulary

Abstract

ABSTRAK

Sa larangan ng agham mainam na magamit ang wikang Filipino sa diskurso, alinsunod na rin sa Utos Ehekutibo (Executive Order) ukol sa Wikang Pilipino sa Konstitusyon ng 1935, na naglalahad ng tungkol sa pagsasali ng iba pang mga wika sa Pilipinas para sa patuloy na pagbuo ng isang wikang pambansa.

Sa adhika na “Nasyonal” o pangkalahatang sakop na uri ng wika sa agham, mahalagang mapanatili ang karakter na “Pilipino” sa mga salita. May mataas na pagpapahalaga pa rin ito sa tunay na kahulugan (Semantics) na naaayon sa kontekstong Pilipino. Mula dito’y makabubuo ng mapapakinabangang listahan ng siyentipikong bokabularyo, sa pamamagitan ng paghahanap at pagkuha mula sa sariling wika para sa pagtutumbas dito.

Isang paraan ang mga sumusunod na iskima para sa pagbubuo ng listahang ito: (1) Ready-made Filipino words; (2) Ready made Foreign words; (3) Coined Philippine words; (4) Method by Shifting Accent Mark; (5) Method by Extraction from Existing Words, Plus Re-accenting; (6) Other Considerations.

Hindi tiyak kung mananalasa ang paggamit ng wikang Filipino para sa pang-agham na diskurso, subalit isang kontribusyon ito tungo sa pagbuo ng isang planadong sistema para sa nais gamitin ang sariling wika sa diskursong pangsiyentipiko. Sa kabilang banda, hindi naman tuluyang itatakwil ang wikang banyaga bilang bahagi ng pagkatuto.

ABSTRACT

It is advisable to use the Filipino language in the field of science as a medium of discourse, in accordance with the Executive Order on the Filipino Language in the 1935 Constitution, which mandates the inclusion of other existing languages in the country in the continuing construction of a national language.

In the pursuit of making the language for science “national” in scope, it is important to retain the Filipino character of the words. The goal is to continue giving importance to the meanings of the words (Semantics) while appropriating them for the Filipino context. From this, a usable scientific vocabulary can be built by searching for and taking words from the Filipino language in order to find equivalent terms or ideas.

The following scheme can be used as a guide for constructing the list: (1) Ready-made Filipino words; (2) Ready-made Foreign words; (3) Coined Philippine words; (4) Method by Shifting Accent Mark; (5) Method by Extraction from Existing Words, Plus Re-accenting; (6) Other Considerations.

There is no certainty that the use of the Filipino language will be integrated into scientific discourse, but this is a contribution towards building a planned system for those in the field who wish to use the Filipino language in scientific discourse. On the other hand, this does not mean that foreign languages will be completely rejected as part of the learning process.